Türkiye'de Gayrimenkul Alımlarına Yönelik Döviz Düzenlemesi

Türk lirasını koruma kapsamında Türk vatandaşlığına kabul şartlarında yapılan değişiklik 24 Ocak 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Merkez Bankası'nın Sermaye Hareketleri Genelgesi ve Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik kapsamında Türkiye’de gayrimenkul satın almak isteyen yabancılara Merkez Bankası’na döviz bozdurma zorunluluğu getirildi. Yeni düzenleme ile konut veya arsa satın alan yabancıların döviz alım belgesi almak zorundalar.

24 Ocak 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Merkez Bankası’nın Sermaye Hareketleri Genelgesi ve Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkinin Yönetmelik kapsamında, yabancıların Türkiye’de gayrimenkul alımına döviz bozdurma zorunluluğu getirilmiştir. Yeni düzenlemeye göre yabancılar Türkiye’de gayrimenkul satın alma işlemlerinde dövizlerini banka aracılığı ile Merkez Bankası’na satacaklardır. Sonrasında banka tarafından düzenlenen döviz alım belgesinin tapu işlemlerini sırasında tapu müdürlüğüne ibraz edilmesi zorunludur. Bozdurulması gereken döviz emlak satış bedelinin tamamı kadar olmalıdır.

Döviz alım belgesinde adına döviz bozdurulan yabancının adı soyadı, pasaport numarası ve yabancı kimlik numarası bulunmak zorundadır. Tapu teslim işleminde ve Türk vatandaşlığı işlemlerinde bu belgeyi ibraz etme zorunluluğu bulunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişilerin döviz bozdurma belgesi olmadan gayrimenkul satın almaları mümkün olmayacaktır.

Uygulama kapsamında yabancı gayrimenkul yatırımcıların dövizlerini Türk lirasına çevirdiklerinin kanıtı olarak Tapu Dairesi’ne sunacakları bu belge olmadan emlak satın almaları ve tapu devri işlemlerini gerçekleştirmeleri mümkün olmayacaktır. Döviz bozdurma işlemi gerçekleştirildikten sonra verilen makbuz şu bilgileri içermelidir:

- Döviz bozdurma işlemi gerçekleştiren yabancı yatırımcının adı soyadı

- Pasaport numarası ya da yabancı kimlik numarası

- Alışı yapılan dövizin ABD Doları karşılığı (TL değeri her durumda yer almaktadır)

- Yapılan bu döviz bozma işleminin “Sermaye Hareketleri Genelgesinin 13 maddesi” kapsamında gerçekleştirildiğini belirten ifade yer almalıdır.

Yabancıların Gayrimenkul Alımında Döviz Bozdurma Zorunluluğu İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

• Bu uygulamanın yürürlüğe girdiği tarih öncesinde alınan gayrimenkuller için döviz bozdurma belgesi ibrazı gerekli mi?

Hayır, 24 Ocak 2022 tarihinden önce yapılan gayrimenkul alım işlemlerinde ödeme dekontları kabul edilmeye devam edecektir ve döviz alım belgesine gerek yoktur. Ancak elden ödeme vb. metotlar ile yapılan ödemeler kabul edilmeyecek ve banka tarafında onaylı dekontun Tapu Müdürlüğü’ne sunulması gerekmektedir.

• Döviz bozdurma işlemi nerede yapılmalı?

Döviz bozdurma işlemi Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankada ya da Merkez Bankasında yapılmalıdır. Döviz büroları ya da elden bozdurulan dövizin gayrimenkul alım işlemlerinde kullanılması mümkün değildir.

• Gayrimenkul alım işlemi için ne kadar döviz bozdurulmalı?

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın Sermaye Hareketleri Genelgesinin 3. maddesi gereğince satış bedelinin tamamı kadar döviz bozdurulmalıdır.

• Bankada döviz bozma işlemini mutlaka yabancının kendisi mi yapmalıdır?

Hayır, döviz bozma işlemi ilgili gayrimenkulün alıcısı, satıcısı, bu kişilerin vekilleri ya da temsilcileri tarafından da yapılabilir.

• Dövizi gayrimenkul alım sürecinin hangi aşamasında bozdurmalıyım?

Döviz mutlaka tapu işlemleri öncesinde bozdurulmalı ve satış öncesinde tapu müdürlüğüne döviz alım belgesi sunulmalıdır. Tapuda yapılan satış işlemleri sonrasında döviz bozdurulması mümkün değildir.

• Gayrimenkul yoluyla vatandaşlık işlemlerinde döviz bozdurma zorunluluğu var mıdır?

Gayrimenkul edinimi ya da vatandaşlık edinimi fark etmeksizin, bir yabancı Türkiye’de gayrimenkul satın alma sürecinde Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankada ya da Merkez Bankasında döviz bozdurma işlemini gerçekleştirmelidir.

• Döviz önce satıcının hesabına aktarılıp sonrasında bozdurulabilir mi?

Evet, döviz önce satıcının hesabına aktarılabilir ve sonrasında satıcı tarafından da Merkez Bankasına bozdurulmak amacıyla bir bankaya satılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli husus döviz alım belgesinin mutlaka işlem öncesi gerçekleştirilecek olmasıdır.